Liên từ tương quan (Correlative conjunction) trong Tiếng Anh

Liên từ tương quan là một loại liên từ tiếng Anh giúp nối các từ, cụm từ hoặc mệnh đề một cách mạch lạc và rõ ràng. Trong bài viết này, IELTS LangGo sẽ giúp bạn tìm hiểu khái niệm, cách sử dụng liên từ tương quan và cung cấp bài tập vận dụng để bạn nắm chắc kiến thức. Cùng tìm hiểu nhé!

Kiến thức trọng tâm
Liên từ tương quan (Correlative Conjunctions) là các cặp từ nối dùng để liên kết các từ, cụm từ hoặc mệnh đề có cùng chức năng ngữ pháp trong câu. Các loại liên từ tương quan bao gồm: Both... and: cả... và Not only... but also: không chỉ ... mà còn Either... or: hoặc... hoặc Neither... nor: không... cũng không No sooner... than: vừa mới... thì Hardly... when: vừa mới... thì Whether… or…: cho dù… hay Would rather… than…: thà… còn hơn

1. Liên từ tương quan là gì?

Liên từ tương quan (Correlative Conjunctions) là một loại liên từ bao gồm các cặp từ nối dùng để liên kết các từ, cụm từ hoặc mệnh đề có cùng chức năng ngữ pháp trong câu. Chúng được sử dụng để tạo ra sự liên kết chặt chẽ và mạch lạc giữa các thành phần trong câu, làm cho câu văn trở nên rõ ràng và dễ hiểu hơn.

Ví dụ:

Both… and (cả.. và): Both the teacher and the students were excited about the project. (Cả giáo viên và học sinh đều hào hứng với bài học này.)
Not only… but also (không những… mà còn): She is not only intelligent but also very hardworking. (Cô ấy không chỉ thông minh mà còn rất chăm chỉ.)

2. Các cặp liên từ tương quan trong tiếng Anh

Tiếng Anh có nhiều cặp liên từ tương quan với những ý nghĩa và cách sử dụng riêng biệt. Hãy cùng IELTS LangGo tìm hiểu ngay sau đây nhé!

2.1. Both... and (cả... và)

Liên từ tương quan Both... and có nghĩa là “cả… và…”, được sử dụng khi muốn nhấn mạnh rằng cả hai đối tượng hoặc sự việc đều có cùng đặc điểm hoặc tính chất.

Ví dụ:

Both the students and the teacher enjoyed the field trip. (Cả học sinh và giáo viên đều thích chuyến đi thực tế.)
She is both intelligent and beautiful. (Cô ấy vừa thông minh vừa xinh đẹp.)
I like both reading books and watching movies. (Tôi thích cả đọc sách và xem phim.)

2.2. Not only... but also (không những... mà còn)

Not only... but also có nghĩa là “không những… mà còn”, được dùng khi muốn nhấn mạnh rằng có thêm một yếu tố khác ngoài yếu tố đã nêu.

Ví dụ:

The movie was not only funny but also thought-provoking. (Bộ phim không chỉ hài hước mà còn khiến người xem suy ngẫm.)
She is not only a talented singer but also a skilled dancer. (Cô ấy không chỉ là một ca sĩ tài năng mà còn là một vũ công điêu luyện.)
The company offers not only a competitive salary but also excellent benefits. (Công ty cung cấp không chỉ mức lương cạnh tranh mà còn có các chế độ phúc lợi tuyệt vời.)

2.3. Either... or (hoặc... hoặc)

Liên từ tương quan Either... or được sử dụng khi muốn nói rằng chỉ có một trong hai khả năng sẽ xảy ra.

Ví dụ:

Either you come early or you will miss the important meeting. (Bạn đến sớm hoặc bạn sẽ bỏ lỡ cuộc họp quan trọng.)
You can either choose chocolate cake or vanilla cake for dessert. (Bạn có thể chọn bánh sô cô la hoặc bánh vani cho món tráng miệng.)
Either we take the bus or we walk to the park. (Chúng ta đi xe buýt hoặc đi bộ đến công viên.)

2.4. Neither... nor (không... cũng không)

Neither... nor được sử dụng khi muốn nói rằng không có đối tượng hoặc sự việc nào trong hai cái được đề cập.

Ví dụ:

Neither the manager nor the employees were happy with the decision. (Cả quản lý và nhân viên đều không hài lòng với quyết định này.)
I neither like coffee nor tea. (Tôi không thích cà phê cũng không thích trà.)
The car was neither fast nor reliable. (Chiếc xe không nhanh cũng không đáng tin cậy.)

2.5. No sooner... than/Hardly... when (vừa mới... thì)

Chúng ta sử dụng No sooner... than và Hardly... when để nhấn mạnh tính chất xảy ra ngay lập tức của 2 sự kiện liền nhau.

Ví dụ:

No sooner had I arrived home than it started to rain. (Vừa mới về đến nhà thì trời bắt đầu mưa.)
Hardly had I sat down when the phone rang. (Vừa mới ngồi xuống, điện thoại đã reo.)
Hardly had they started the car when it broke down. (Vừa mới khởi động xe, xe đã hỏng.)

2.6. Whether… or… (cho dù… hay)

Whether… or… được sử dụng khi cần diễn đạt rằng một hành động hoặc sự việc sẽ xảy ra bất kể điều kiện nào.

Ví dụ:

Whether you study hard or not, you will need to take the exam. (Dù bạn có học tập chăm chỉ hay không, bạn cũng sẽ phải thi.)
Whether it rains or shines, the picnic will go on as planned. (Dù trời mưa hay nắng, buổi dã ngoại vẫn sẽ diễn ra như kế hoạch.)
Whether you agree with me or not, I respect your opinion. (Dù bạn có đồng ý với tôi hay không, tôi vẫn tôn trọng ý kiến của bạn.)

2.7. Would rather… than… (thà… còn hơn)

Liên từ tương quan Would rather… than… được sử dụng để diễn tả sự thích làm một việc gì đó hơn là làm việc khác.

Ví dụ:

I would rather stay at home and read a book than go to the party. (Tôi thà ở nhà đọc sách hơn là đi dự tiệc.)
She would rather walk to school than take the bus. (Cô ấy thà đi bộ đến trường hơn là đi xe buýt.)
They would rather spend time with their family than watch TV. (Họ thà dành thời gian cho gia đình hơn là xem TV.)

3. Cách sử dụng liên từ tương quan

Để vận dụng liên từ tương quan hiệu quả trong Tiếng Anh, chúng ta cần nắm rõ các cách sử dụng sau:

3.1. Đảm bảo sự tương đồng về chức năng ngữ pháp (cấu trúc song song)

Khi sử dụng liên từ tương quan, bạn cần đảm bảo các thành phần được nối có cùng chức năng ngữ pháp. Điều này có nghĩa là bạn phải nối danh từ với danh từ, động từ với động từ, và tính từ với tính từ.

Ví dụ:

Both the manager and the employees are attending the meeting. (Cả quản lý và nhân viên đều tham dự cuộc họp. Cả hai đều là cụm danh từ.)
She neither smiled nor spoke during the interview. (Cô ấy không cười cũng không nói trong suốt buổi phỏng vấn. Cả hai đều là động từ.)
Either we can watch a movie, or we can go for a walk. (Chúng ta có thể xem phim hoặc đi dạo. Cả hai đều là mệnh đề độc lập.)

Ví dụ sai: He is both talented and has a good sense of humor. (Anh ấy vừa tài năng vừa có khiếu hài hước.) => Tính từ nối với cụm động từ, không tương đồng về chức năng ngữ pháp.

Ví dụ đúng: He is both talented and funny. (Anh ấy vừa tài năng vừa hài hước.) => Cả hai đều là tính từ.

3.2. Sự hòa hợp giữa chủ ngữ và động từ

Khi liên từ tương quan nối hai chủ ngữ, động từ phải hòa hợp với chủ ngữ đó. Cụ thể:

.. and…: động từ luôn ở dạng số nhiều.
Các liên từ còn lại như either... or…, neither... nor…, not only... but also…: động từ chia theo chủ ngữ gần nó nhất.

Ví dụ:

Both the cat and the dog are playing in the yard. (Cả con mèo và con chó đều đang chơi trong sân.) => Động từ "are" ở dạng số nhiều.
Either Sarah or her friends are bringing the snacks. (Hoặc Sarah, hoặc bạn bè của cô ấy sẽ mang đồ ăn nhẹ.) => Động từ "are" chia theo "her friends".
Neither the teacher nor the students understand the question. (Cả giáo viên và học sinh đều không hiểu câu hỏi.) => Động từ "understand" chia theo "the students".

3.3. Sự hòa hợp giữa chủ ngữ và đại từ

Khi liên từ tương quan nối hai chủ ngữ, đại từ trong câu phải phù hợp với chủ ngữ đó. Cụ thể:

Both.. and…: sử dụng đại từ số nhiều.
Các liên từ còn lại như either... or..., neither... nor..., not only... but also…: đại từ chia theo chủ ngữ gần nó nhất.

Ví dụ:

Both Mike and Jane finished their (Cả Mike và Jane đều đã hoàn thành bài tập về nhà.) => Sử dụng "their".)
Neither the coach nor the players brought their (Cả huấn luyện viên và các cầu thủ đều không mang theo thiết bị.) => Sử dụng "their" theo "the players".)
Not only the students but also the teacher shared his (Không chỉ học sinh mà cả giáo viên cũng chia sẻ suy nghĩ của mình.) => Sử dụng "his" theo "the teacher".

3.4. Quy tắc dấu phẩy khi sử dụng liên từ tương quan

Khi liên từ tương quan nối hai từ hoặc cụm từ thì bạn không cần thêm dấu phẩy. Tuy nhiên, khi nối hai mệnh đề độc lập, cần sử dụng dấu phẩy để ngăn cách chúng.

Ví dụ:

He wants to either study law or medicine in university. (Anh ấy muốn học hoặc luật hoặc y tại đại học.)
Either you can cook dinner, or we can order takeout. (Hoặc bạn có thể nấu bữa tối, hoặc chúng ta có thể đặt đồ ăn mang về.) => Có dấu phẩy.
Not only did she finish her work early, but she also helped her colleagues. (Cô ấy không chỉ hoàn thành công việc sớm mà còn giúp đỡ đồng nghiệp) => Có dấu phẩy.

4. Bài tập liên từ tương quan - có đáp án

Bài 1: Xác định cặp liên từ tương quan trong các câu sau

Both my brother and my sister enjoy playing chess.
She is not only talented but also hardworking.
Either you can stay here, or you can come with us.
He neither called me nor sent a message.
No sooner had we started the game than it began to rain.
He would rather read a book than watch TV.
Whether you like it or not, you have to finish your homework.
Hardly had I entered the room when the phone rang.

Đáp án:

both... and...
not only... but also...
either... or...
neither... nor...
no sooner... than...
would rather... than...
whether... or...
hardly... when...

Bài 2: Chọn cặp liên từ tương quan thích hợp để hoàn thành câu

We can __________ go to the beach __________ visit the museum this weekend.
__________ he __________ his friends were late for the meeting.
She was __________ tired __________ she could hardly stand.
__________ does he play the guitar __________ he also sings beautifully.
__________ you __________ your brother have to clean the house.
__________ I finish my work __________ I will join you for dinner.
She is __________ intelligent __________ diligent.
__________ you call her __________ send her a message.
__________ had he left the house __________ it started raining.
He prefers __________ eat at home __________ go out to a restaurant.

Đáp án:

either... or...
both... and...
so... that...
not only... but also...
either... or...
As soon as... will...
both... and...
Either... or...
No sooner... than...
to... rather than...

Bài 3: Viết câu sử dụng cặp liên từ tương quan cho tình huống cụ thể

Khuyến khích bạn học tiếng Anh và tiếng Nhật.
Đưa ra lựa chọn giữa đi xe buýt và đi xe đạp.
Không có ai mang theo đồ ăn và nước uống trong buổi dã ngoại.
Người bạn của bạn không chỉ là ca sĩ mà còn là nhạc sĩ.
Bạn muốn thông báo rằng mẹ của bạn đã hoàn thành báo cáo ngay khi bạn về nhà.
Bạn thích uống cà phê hơn là trà.
Bạn sẽ chơi thể thao hoặc sẽ đi bơi vào cuối tuần này.
Bạn không thể học vì vừa mở sách ra thì có tiếng ồn.
Bạn cần sự giúp đỡ từ cả hai người bạn.
Bạn có thể học xong bài tập hôm nay hoặc hoàn thành vào ngày mai.

Đáp án:

You should learn both English and Japanese to expand your opportunities.
You can either take the bus or ride a bicycle to school.
Neither John nor his friends brought food or drinks to the picnic.
My friend is not only a singer but also a songwriter.
No sooner had I arrived home than my mom finished her report.
I would rather drink coffee than tea.
Whether I play sports or go swimming, I will enjoy my weekend.
Hardly had I opened my book when the noise started.
I need help from both Mary and Tom for this project.
You can either finish your homework today or complete it tomorrow.

Như vậy, qua bài viết này, IELTS LangGo đã giúp bạn hiểu hơn về Liên từ tương quan và cách sử dụng chính xác trong tiếng Anh. Các bạn đừng quên ôn luyện các kiến thức ở trên và làm bài tập để hiểu sâu nhớ lâu hơn nhé. Chúc bạn học tốt!