Uyển ngữ (euphemism treadmill) là gì? Cách ứng dụng vào IELTS Speaking

Uyển ngữ (Euphemism treadmill) là một khái niệm còn xa lạ với nhiều người học tiếng Anh. Tuy nhiên euphemism treadmill lại thường được sử dụng rất nhiều trong các tình huống nhạy cảm như khi nói về tuổi tác, tình trạng công việc hoặc ngoại hình.

Nâng band điểm IELTS Speaking với euphemism treadmill

Đây cũng là những chủ đề phổ biến trong đề thi IELTS Speaking. Vì vậy trong bài viết này IELTS LangGo sẽ cung cấp cho bạn những thông tin quan trọng về uyển ngữ (euphemism treadmill) tiếng Anh và hướng dẫn cách ứng dụng euphemism treadmill vào IELTS.

1. Uyển ngữ (euphemism treadmill) là gì?

Trong một số trường hợp, khi giao tiếp với người khác, chúng ta có thể muốn hoặc cần thảo luận trực tiếp về một chủ đề nhạy cảm. Thay vì sử dụng những từ ngữ khiến người khác cảm thấy khó chịu và bị xúc phạm, chúng ta thường lựa chọn ngôn từ hòa nhã để làm cho những điều tồi tệ trở nên tốt đẹp hơn.

Uyển ngữ (euphemism treadmill) được sử dụng khi nói về những chủ đề nhạy cảm

Đây chính là định nghĩa của uyển ngữ (euphemism treadmill). Cái tên “Euphemism” bắt nguồn từ tiếng Hy Lạp “euphēmismos”, có nghĩa là “words of good omen” – từ ngữ mang lại điềm lành”.

Euphemism treadmill được sử dụng trong rất nhiều tình huống, ví dụ trong lĩnh vực chính trị, trong các buổi họp báo và phỏng vấn, trong các cuộc thảo luận về các chủ đề nhạy cảm như cái chết, thất nghiệp và tình dục.

2. Những lưu ý khi sử dụng uyển ngữ (euphemism treadmill)

Uyển ngữ được sử dụng trong nhiều tình huống giao tiếp tuy nhiên không phải trường hợp nào cũng phù hợp để áp dụng. IELTS LangGo sẽ cùng các bạn điểm qua một số lưu ý nhé.

2.1. Mục đích sử dụng

Một vấn đề luôn có hai mặt, euphemism treadmill cũng vậy. Đây là điều quan trọng bạn cần ghi nhớ khi sử dụng uyển ngữ.

Một mặt, nó cho phép chúng ta nói về những chủ đề nhạy cảm dễ dàng hơn mà không khiến chúng ta hay người đối diện bị mất mặt, nhưng mặt khác, euphemism treadmill có thể dùng để che giấu sự thật hoặc thậm chí gây hoang mang, bối rối cho mọi người.

Nhiều người cho rằng mục đích chính của euphemism treadmill là để duy trì không khí tích cực, và nó đã chứng minh được sự hiệu quả của mình.

Ví dụ trong trường hợp ông chủ muốn sa thải một trong những nhân viên của mình. Để giữ thể diện cho nhân viên, thay vì tuyên bố thẳng thừng rằng “You are fired” (Anh bị sa thải rồi), ông chủ sẽ sử dụng lối nói uyển chuyển hơn như trong ví dụ dưới đây:

• From Friday, Anne will be seeking a career change opportunity. (= Anne has been fired.)

• Anne is making a team move from the Sales Department to the Security Section. (Anne has been fired from the Sales Department.)

Bằng cách sử dụng uyển ngữ (euphemism treadmill), người chủ doanh nghiệp đã nói giảm nói tránh để giúp giảm cảm xúc tiêu cực của nhân viên và chính ông ấy khi thảo luận về chủ đề nhạy cảm này.

2.2. Ý nghĩa và ứng dụng thay đổi theo thời gian

Uyển ngữ (euphemism treadmill) mà chúng ta sử dụng phản ánh những thay đổi trong quan điểm xã hội bởi chúng cũng thay đổi theo thời gian.

Ví dụ, nếu xem xét những từ chúng ta dùng để nói về việc giết mổ động vật, sẽ dễ dàng nhận ra rằng có nhiều euphemism treadmill được sử dụng để diễn tả vấn đề này bởi ngày này chủ đề giết mổ động vật dần trở nên nhạy cảm.

Thay vì nói killing animals, ngày nay mọi người mô tả việc động vật bị giết là depopulated hoặc harvested. Chúng ta thậm chí có thể thấy sự thay đổi này trong cách chúng ta miêu tả cái chết của những con vật nuôi trong nhà, put down thay vì euthanized.

Những cách nói như vậy phản ánh sự thay đổi trong thái độ của xã hội, cụ thể là hiện nay chúng ta coi trọng mạng sống động vật hơn nhiều so với trước đây. Nói cách khác, các cách dùng từ ngữ trên chính là hiện tượng đổi mới uyển ngữ, thường được gọi là “euphemism treadmill”.

Ý nghĩa và ứng dụng của euphemism treadmill

Ngay cả những thứ phổ biến như life-insurance policies (hợp đồng bảo hiểm nhân thọ) trên thực tế cũng là euphemism treadmill thay thế cho cách diễn đạt something that insures one’s death. Các đại lý bảo hiểm không muốn sản phẩm của họ bị gắn liền với death (cái chết), thay vào đó họ chọn sử dụng thuật ngữ có ý nghĩa tích cực hơn là life.

3. Cách ứng dụng Uyển ngữ (euphemism treadmill) vào IELTS

Uyển ngữ (euphemism treadmill) không chỉ được sử dụng thường xuyên trong giao tiếp hàng ngày mà bạn cũng có thể ứng dụng uyển ngữ vào bài thi IELTS Speaking của mình khi được hỏi về những chủ đề nhạy cảm.

Trong phần này IELTS LangGo sẽ cung cấp cho bạn một số chủ đề có thể dùng euphemism treadmill và cách sử dụng chúng vào bài thi IELTS.

3.1. Các chủ đề nên áp dụng uyển ngữ thường gặp

Aging

Với nhiều người, tuổi tác là chủ đề nhạy cảm bởi chẳng ai mong muốn tóc bạc, nếp nhăn hay sức khỏe ngày một yếu. Tuy nhiên lão hóa là vấn đề không ai có thể tránh khỏi, dù sớm hay muộn nó cũng sẽ xảy ra.

Khi nói về người già thay vì sử dụng old people hoặc the elderly, có rất nhiều euphemism treadmill bạn có thể dùng để thể hiện sự tôn trọng với họ.

Over the hill: dùng để chỉ những người đã bước sang sườn dốc bên kia của cuộc đời. Cụm từ này trong tiếng Việt có nghĩa là “tuổi xế chiều”.

→ Ví dụ: She doesn't find it offensive when other people says that she is over the hill. (Cô ấy không cảm thấy bị xúc phạm khi những người khác nói rằng cô ấy đã vào tuổi xế chiều rồi.)

Golden years: cụm từ này là một euphemism treadmill dùng để chỉ những người đã nghỉ hưu và đang tận hưởng năm tháng hoàng kim của mình.

→ Ví dụ: The movie tells the story of Anne Frank, once a main actress in many famous films, but now in her golden years and struggling to pay her living expenses. (Bộ phim kể về cuộc đời của Anne Frank, từng là diễn viên chính trong nhiều bộ phim nổi tiếng, nhưng bây giờ đã nghỉ hưu và đang vật lộn để chi trả chi phí sinh hoạt.)

Senior citizen: cụm từ này cũng được dùng để chỉ người già nhưng nó thường thay thế cho “old people” trong các thông báo.

→ Ví dụ: Hollywood should make more movies about the difficulties of being senior citizens. (Hollywood nên làm nhiều phim hơn về những khó khăn khi trở thành công dân cao tuổi.)

Go/Turn grey: tóc đổi sang màu hoa râm

→ Ví dụ: My father started to go/turn grey in his late forties. (Tóc cha tôi bắt đầu chuyển sang màu hoa râm khi ông ấy gần 50 tuổi.)

Employment status

Có một thực tế là nhiều người cảm thấy không tự nhiên khi được hỏi về tình trạng công việc, dù họ có đang đi làm hay thất nghiệp. Vì vậy euphemism treadmill về chủ đề nghề nghiệp ra đời và được sử dụng rất nhiều trong các tình huống đời thường.

Between jobs: trong tình hình kinh tế khó khăn, nhiều người bị thất nghiệp. Tuy nhiên thay vì tự nhận mình đang không có việc làm, họ có thể sử dụng euphemism treadmill là “between jobs”.

→ Ví dụ: My husband is still between jobs, but he is looking for work every day. (Chồng tôi vẫn đang thất nghiệp, nhưng anh ấy đang tìm việc mỗi ngày.)

Let people go: khi một công ty muốn sa thải nhân viên, thay vì nói “you’re fire”, họ sẽ sử dụng euphemism treadmill là “let people go”. Động từ let ẩn ý rằng nhân viên tự xin nghỉ việc chứ không phải do công ty sa thải, trong khi trên thực tế, họ không có lựa chọn nào khác trong vấn đề này.

→ Ví dụ: If our company continues to make less profits, we may have to let some workers go. (Nếu công ty của chúng ta tiếp tục kiếm ít lợi nhuận hơn, chúng ta có thể sẽ phải sa thải một vài nhân viên.)

Let people go là một uyển ngữ (euphemism treadmill)

Appearance

Ngoại hình là một chủ đề nhạy cảm, đặc biệt là với các chị em phụ nữ. Trong giao tiếp, để tránh làm người đối diện cảm thấy bị xúc phạm, bạn nên sử dụng các euphemism treadmill sau để miêu tả về ngoại hình.

Couch potato: cụm từ này dùng để nói về người lười biếng, suốt ngày nằm dài xem tivi, dẫn đến béo phì, thừa cân.

→ Ví dụ: My brother is turned into a real couch potato since he subscribed to Netflix. (Em trai tôi đã biến thành người nghiện xem tivi kể từ khi nó đăng ký Netflix.)

A few extra pounds: cân nặng là chủ đề nhạy cảm, vì vậy bạn không nên đề cập đến những từ như béo, mập và thừa cân khi giao tiếp. Trong trường hợp bạn chỉ đơn thuần muốn đưa ra những quan sát của bản thân về việc người khác tăng cân, bạn nên sử dụng cụm từ “gain/put on a few extra pounds” thay vì nói thẳng thừng là “fat”.

→ Ví dụ: After a long holiday, my friends gained a few extra pounds. (Sau một kỳ nghỉ lễ dài, bạn tôi tăng thêm vài cân.)

Differently abled: thay vì sử dụng từ handicapped bạn có thể dùng euphemism treadmill này để miêu tả người khuyết tật.

→ Ví dụ: He won a gold medal in the Paralympics, an international Olympic competition for the differently abled. (Anh ấy đã giành được huy chương vàng trong Paralympics, một cuộc thi Olympic quốc tế dành cho những người khuyết tật.)

Visually impaired/challenged: đây là cách nói khác để miêu tả người khiếm thị.

→ Ví dụ: Visually impaired people have the same right to access to educational opportunities as anyone else. (Người khiếm thị có quyền tiếp cận các cơ hội giáo dục như bất kỳ ai khác.)

Financial issues

Ở nhiều nước, đặc biệt là các nước phương Tây việc hỏi về thu nhập hay chi tiêu là điều cấm kỵ. Vậy nên có khá nhiều euphemism treadmill bạn có thể dùng khi nói về chủ đề tài chính.

Developing country: nước đang phát triển, thay cho “a third-world/ underdeveloped nation”

→ Ví dụ: Most developing countries in the world find it hard to address housing shortage. (Hầu hết các nước đang phát triển trên thế giới đều gặp khó khăn trong việc giải quyết tình trạng thiếu nhà ở.)

Negative cash flow: nợ nần, sử dụng thay thế cho “in debt” hoặc “broke”

→ Ví dụ: Still suffering from negative cash flow, his family has too many mouths to feed. (Vẫn bị nợ nần, gia đình anh ta có quá nhiều miệng ăn.)

Các chủ đề thường sử dụng euphemism treadmill

Economically disadvantaged: nghèo, euphemism treadmill thay thế cho poor/ impoverished

→ Ví dụ: Our country still has a huge number of economically disadvantaged people because they have no access to education. (Nước ta vẫn còn một số lượng lớn những người nghèo vì họ không được tiếp cận với giáo dục.)

War

Chiến tranh thường đi liền với mất mát và đau thương. Vì vậy người ta hay dùng euphemism treadmill khi nói về chủ đề này để làm giảm sự căng thẳng và thương tâm của gia đình các nạn nhân. Một số euphemism treadmill về chiến tranh bao gồm:

Collateral damage: thiệt hại ngoài dự kiến.

→ Ví dụ: The global community was furious that innocent children were killed as collateral damage when the city's military base was attacked. (Cộng đồng quốc tế vô cùng tức giận khi những đứa trẻ vô tội bị giết như là thiệt hại ngoài dự kiến khi căn cứ quân sự của thành phố bị tấn công.)

Armed intervention: can thiệp vũ trang

→ Ví dụ: Ukrainian Prime Minister declared that it would resist any armed intervention from outside. (Thủ tướng Ukraine tuyên bố sẽ chống lại mọi sự can thiệp vũ trang từ bên ngoài.)

3.2 Ví dụ về sử dụng Uyển ngữ (euphemism treadmill) trong bài thi IELTS

Trong phần này IELTS LangGo sẽ hướng dẫn bạn cách áp dụng các euphemism treadmill phía trên vào bài thi IELTS Speaking giúp tăng điểm cho phần lexical resources.

How do you feel about getting older?

Like I said, I'm not bothered at all, I just want to live my life happily and do something meaningful to others and more importantly to myself.

Not everyone gets to experience a longer life like the golden ager enjoys - some don't get the chance to reach in their 20s, or 30s. So, while I'm still alive, I've got to make the most of my existence and not to worry about getting older at all.

Tạm dịch:

Như tôi đã nói, tôi không bận tâm gì cả, tôi chỉ muốn sống cuộc sống của mình thật hạnh phúc và làm điều gì đó có ý nghĩa cho người khác và quan trọng hơn là cho bản thân.

Không phải ai cũng được trải nghiệm một cuộc sống lâu hơn như người già- một số người không có cơ hội đạt được ở độ tuổi 20 hoặc 30. Vì vậy, khi tôi vẫn còn sống, tôi phải tận dụng tối đa sự tồn tại của mình và không phải lo lắng về việc già đi chút nào.

Do you think you have changed as you’ve got older?

Of course and that's pretty normal! Some notable changes include my physical appearance: I was thin in the past but recently I've put on some pounds, I used to love having long hair but as I get older, I prefer having short hair because it's more convenient that I don't need to spend a lot on hair care products.

Also my way of thinking has changed, I wasn't concerned about saving before but now I make it a priority. Well, those are just a few changes of the many changes I've had.

Tạm dịch:

Tất nhiên và đó là điều khá bình thường! Một số thay đổi đáng chú ý là về ngoại hình của tôi: Trước đây tôi gầy nhưng gần đây tôi tăng lên một vài cân, tôi từng thích để tóc dài nhưng khi già đi, tôi thích để tóc ngắn hơn vì tiện hơn bởi tôi không cần phải chi nhiều cho các sản phẩm chăm sóc tóc.

Ngoài ra cách suy nghĩ của tôi cũng thay đổi, trước đây tôi không quan tâm đến việc tiết kiệm nhưng bây giờ tôi ưu tiên nó hơn. Chà, đó chỉ là một vài thay đổi trong số rất nhiều thay đổi mà tôi đã có.

(Nguồn: ieltsdragon)

Trên đây là tất tần tật những kiến thức bạn cần nắm chắc về uyển ngữ (euphemism treadmill) bao gồm định nghĩa, mục đích và các ứng dụng vào bài thi IELTS Speaking. Mong rằng bài học về euphemism treadmill hôm nay sẽ giúp bạn học được cách người bản ngữ sử dụng từ vựng để từ đó cải thiện kỹ năng nói của mình.

Bạn có thể bổ sung vốn từ vựng về nhiều chủ đề phổ biến trong đề thi IELTS bằng cách đọc thêm các bài tổng hợp Vocabulary của LangGo nhé.