Cách làm bài đọc hiểu tiếng Anh THPT quốc gia ăn trọn điểm

Theo cấu trúc đề thi Tiếng Anh THPT quốc gia từ năm 2025, Đọc hiểu là dạng bài quan trọng chiếm tới gần 50% tổng điểm bài thi.

Để giúp các bạn nắm vững phương pháp và chinh phục phần thi này, IELTS LangGo sẽ hướng dẫn chi tiết cách làm bài đọc hiểu tiếng Anh THPT quốc gia hiệu quả nhất, giúp các bạn thí sinh tự tin "ăn trọn điểm" trong kỳ thi quan trọng sắp tới.

1. Khái quát về dạng bài đọc hiểu trong đề thi THPT Quốc gia

Trước khi đi vào phân tích cụ thể cách làm từng dạng câu hỏi, chúng ta cần hiểu rõ về cấu trúc và đặc điểm của dạng bài đọc hiểu trong đề thi THPT Quốc gia môn tiếng Anh.

Cấu trúc phần đọc hiểu trong đề thi THPT Quốc gia môn Tiếng Anh

Theo đề tham khảo môn Tiếng Anh THPT Quốc gia 2025, phần đọc hiểu bao gồm:

2 đoạn văn với độ dài khoảng 300 từ mỗi đoạn
Mỗi đoạn văn đi kèm 8-10 câu hỏi (theo đề tham khảo bài đọc 1 gồm 8 câu hỏi và bài đọc 2 gồm 10 câu hỏi)
Tổng số điểm cho phần đọc hiểu chiếm gần 50% tổng điểm của bài thi (18/40 câu)

Các dạng câu hỏi đọc hiểu chính trong đề thi

Dựa trên phân tích đề thi những năm gần đây và đề tham khảo môn Tiếng Anh 2025, các dạng câu hỏi thường xuất hiện trong phần đọc hiểu bao gồm:

Câu hỏi thông tin tổng quát: Yêu cầu xác định chủ đề chính, mục đích, tựa đề phù hợp hoặc thông điệp chính của đoạn văn.
Câu hỏi thông tin chi tiết: Tìm kiếm thông tin cụ thể được đề cập trực tiếp trong bài.
Câu hỏi từ vựng: Tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa, hoặc xác định nghĩa của từ/cụm từ trong ngữ cảnh cụ thể.
Câu hỏi suy luận: Yêu cầu thí sinh suy luận thông tin không được nêu trực tiếp trong bài.
Câu hỏi tham chiếu: Xác định đối tượng mà đại từ hoặc cụm từ tham chiếu đến
Câu hỏi về thái độ/quan điểm: Xác định thái độ hoặc quan điểm của tác giả về vấn đề nào đó

*Các dạng câu hỏi đọc hiểu chính trong đề thi THPT Quốc gia*

2. Cách làm bài đọc hiểu tiếng Anh THPT quốc gia theo từng dạng câu hỏi

Để giúp các bạn thí sinh hiểu rõ được cách làm bài đọc hiểu trong đề thi THPT Quốc gia môn Tiếng Anh, IELTS sẽ hướng dẫn phương pháp làm bài chi tiết kèm ví dụ với bài đọc Urban shift trong đề tham khảo THPT Quốc gia 2025 nhé.

Bài đọc Urban shift trong đề tham khảo gồm 4 đoạn và 10 câu hỏi (từ câu 31-40), bao gồm nhiều dạng câu hỏi khác nhau như tìm từ đồng nghĩa, xác định từ tham chiếu, thông tin chi tiết, câu hỏi suy luận, … Chúng ta cùng phân tích kỹ hơn nhé.

[I] Global urbanisation has increased significantly in recent decades, and one of the main drivers of this growth has been rural migration. [II] Half of the world's population already resides in cities, and by 2050, experts predict that number to reach as high as two-thirds. [III] Many factors contribute to this global phenomenon, which then gives rise to various issues. [IV] There are many push factors which force people away from rural life. For example, rural residents have fewer employment options because there are not many large companies nearby. What's more, rural jobs are mainly related to agriculture, so crop failures due to natural disasters can make it difficult to earn a good living. By contrast, there are pull factors that attract people to urban life. Urban areas have more industries, so people can easily get good jobs and achieve a higher standard of living. They also offer entertainment alternatives, such as theme parks, sporting and musical events, allowing urban citizens to access leisure activities easily. In the process of urbanisation, rural migration causes various far-reaching impacts on the environment and urban citizens. First, deforestation occurs when city governments have forests cut down to build accommodation for new residents, which harms the environment and reduces air quality. As growing populations bring about more deforestation and pollution, the air quality worsens, which can lead to health issues for residents. Second, due to population expansion, cities are struggling to offer adequate public facilities for urban people. As a result, some low-income people are unable to obtain the necessary affordable housing and end up living in slums, where the quality of life is very poor. Rural migration is a complicated process, of which the causes and the effects should be fully comprehended. By carefully planning city development and suitable social policies, we can provide urban citizens with good public services, exciting job opportunities and a high quality of life without harming the environment.

Các bạn có thể xem đề tham khảo đầy đủ dưới đây:

Đề thi môn Tiếng Anh tốt nghiệp THPT từ năm 2025 (đề tham khảo).pdf

2.1. Câu hỏi thông tin tổng quát

Đây là dạng câu hỏi yêu cầu thí sinh nắm bắt ý chính hoặc mục đích của toàn bài. Thông thường, câu hỏi này xuất hiện đầu tiên trong chuỗi câu hỏi của mỗi đoạn văn.

Ví dụ câu hỏi:

What is the main idea of the passage?
What would be the best title for the passage?
What is the author's main purpose in writing this passage?

Cách làm:

Đọc lướt toàn bài để nắm bắt chủ đề chính (đặc biệt chú ý câu đầu tiên và câu cuối cùng của mỗi đoạn)
Xác định từ khóa xuất hiện nhiều lần trong bài
Phân tích mối liên hệ giữa các đoạn và tìm chủ đề xuyên suốt
Loại trừ các đáp án đề cập đến thông tin chi tiết, không phải ý chính

Ví dụ từ đề tham khảo THPT Quốc gia 2025:

Question 40. Which of the following best summarises the passage? Driven by limited rural prospects and the appeal of urban opportunities, rural migration fuels rapid urbanisation, impacting the environment and urban resources, thus requiring careful planning for sustainable development. Lack of rural opportunities and the attraction of city life cause increased rural migration, significantly expanding urban populations and creating insoluble social and environmental issues. Global urbanisation accelerates as people relocate from rural areas to cities seeking improved employment and living standards, but this migration leads to pressing issues like deforestation and inadequate public services. Limited opportunities in rural areas and the promise of better employment and recreation draw people to cities, but rapid urban growth damages the environment, highlighting the need for careful planning.

Đáp án: A

Giải thích:

Đáp án A tóm tắt đầy đủ nhất các điểm chính trong bài: (1) limited rural prospects và appeal of urban opportunities, (2) impacting the environment and urban resources, (3) careful planning for sustainable development
Đáp án B không chính xác khi nói các vấn đề là "không thể giải quyết" (insoluble).
Đáp án C thiếu điểm cuối về giải pháp quy hoạch.
Đáp án D thiếu sự đề cập đến tác động đối với người dân thành thị.

2.2. Câu hỏi thông tin chi tiết

Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh tìm kiếm thông tin cụ thể được đề cập trực tiếp trong bài.

Ví dụ câu hỏi:

According to the passage, what is the main cause of...?
The author mentions all of the following EXCEPT…
Which of the following is stated in the passage about...?

Cách làm:

Xác định từ khóa trong câu hỏi
Scan đoạn văn để tìm thông tin liên quan đến từ khóa đó
Đối chiếu thông tin trong đoạn văn với các đáp án
Chú ý đến các cụm từ đánh lừa như "all of the following EXCEPT" hoặc "NOT mentioned".

Ví dụ từ đề tham khảo:

Question 34. According to paragraph 2, which of the following is NOT a push factor? fewer job opportunities a higher living standard crop failures a low income

Đáp án: B - a higher living standard

Giải thích:

Theo đoạn 2, push factors bao gồm "fewer employment options" (ít cơ hội việc làm - đáp án A), "crop failures due to natural disasters" (mất mùa do thiên tai - đáp án C), và khó kiếm sống tốt dẫn đến "a low income" (thu nhập thấp - đáp án D).

Trong khi đó, "a higher living standard" (mức sống cao hơn) được đề cập là pull factor.

2.3. Câu hỏi từ vựng (tìm từ đồng nghĩa và trái nghĩa)

Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh xác định nghĩa của một từ/cụm từ trong ngữ cảnh cụ thể của bài đọc, hoặc tìm từ đồng nghĩa/trái nghĩa.

Ví dụ câu hỏi:

The word "X" in paragraph 2 is closest in meaning to…
The word "Y" in line 10 could be best replaced by…
The phrase "Z" in the last paragraph suggests that...

Cách làm:

Đọc cả câu chứa từ cần tìm và các câu xung quanh để hiểu ngữ cảnh
Xác định chức năng ngữ pháp của từ cần tìm (động từ, danh từ, tính từ...)
Thử thay thế các đáp án vào vị trí của từ gốc để kiểm tra sự phù hợp về nghĩa và ngữ pháp
Chú ý đến tone (giọng điệu) của từ, có thể tích cực, tiêu cực hay trung tính

Ví dụ từ đề tham khảo:

Question 32. The phrase "gives rise to" in paragraph 1 could be best replaced by _____. originates from results in brings about carries out

Đáp án: B - results in

Giải thích:

Cụm từ "gives rise to" trong câu "Many factors contribute to this global phenomenon, which then gives rise to various issues" có nghĩa là "dẫn đến", "gây ra".

Trong các đáp án:

B - Results in (dẫn đến kết quả) là phương án phù hợp nhất

A - Originates from (bắt nguồn từ) mang nghĩa ngược lại

C - Brings about (mang lại) cũng gần nghĩa nhưng không chính xác bằng "results in" trong ngữ cảnh này

D - Carries out (thực hiện) không phù hợp với ngữ cảnh

2.4. Câu hỏi suy luận

Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh phải suy luận thông tin không được nêu trực tiếp trong bài.

Ví dụ câu hỏi:

It can be inferred from the passage that…
The author implies that…
Based on the information in the passage, which of the following is most likely?

Cách làm:

Tìm kiếm các manh mối trong văn bản có thể dẫn đến kết luận
Kết nối thông tin từ nhiều phần khác nhau của đoạn văn
Tránh các kết luận quá rộng hoặc không có cơ sở từ bài đọc
Kiểm tra lại đáp án bằng cách tìm bằng chứng hỗ trợ trong văn bản

Ví dụ từ đề tham khảo:

Question 39. Which of the following can be inferred from the passage? The push factors play a more significant role than the pull factors in encouraging rural migration. Rural migration has more profound impacts on the environment than on city dwellers' well-being. Without proper planning, urban expansion may come at the expense of the environment and city dwellers' well-being. By 2050, about 70% of urban population is predicted to be living in slums due to their inability to afford proper housing.

Đáp án đúng: C

Giải thích:

Đoạn cuối của bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của "carefully planning city development and suitable social policies" để "provide urban citizens with good public services, exciting job opportunities and a high quality of life without harming the environment".

Từ đó, chúng ta có thể suy luận rằng nếu không có quy hoạch phù hợp, sự mở rộng đô thị có thể gây tổn hại đến môi trường và đời sống của người dân thành thị (đáp án C).

Đáp án A và B đưa ra so sánh không có cơ sở từ văn bản. Đáp án D đưa ra con số cụ thể (70%) không được đề cập trong bài.

2.5. Các dạng câu hỏi đọc hiểu khác

Trong bài đọc hiểu các bạn cũng có thể gặp các dạng câu hỏi khác ít phổ biến hơn như câu hỏi tham chiếu hay, câu hỏi về quan điểm của tác giả.

Câu hỏi tham chiếu

Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh xác định đối tượng mà đại từ hoặc cụm từ tham chiếu đến.

Ví dụ từ đề tham khảo:

Question 33. The word "They" in paragraph 2 refers to _____. industries good jobs urban areas people

Đáp án đúng: C

Giải thích:

Trong đoạn 2, từ "They" xuất hiện trong câu "They also offer entertainment alternatives, such as theme parks, sporting and musical events, allowing urban citizens to access leisure activities easily".

Đại từ "They" này đang tham chiếu đến "Urban areas" (khu vực đô thị) từ câu trước đó: "Urban areas have more industries, so people can easily get good jobs and achieve a higher standard of living".

Câu hỏi về thái độ/quan điểm

Dạng câu hỏi này yêu cầu thí sinh xác định thái độ hoặc quan điểm của tác giả.

Ví dụ từ đề tham khảo:

Question 35. Which of the following best summarises paragraph 3? Urbanisation improves the living standards of all urbanites to the detriment of the environment. Urban citizens suffer serious health problems and housing shortages as a result of migration to the city. Rural migration is detrimental to not only the environment but also urbanites' health and life quality. Low-income urban citizens lack access to public amenities, leading to their poor standards of living.

Đáp án đúng: C

Giải thích: Đoạn 3 đề cập đến hai tác động lớn của sự di cư nông thôn: (1) ảnh hưởng đến môi trường thông qua việc phá rừng, ô nhiễm không khí, và (2) ảnh hưởng đến đời sống người dân thành thị thông qua việc thiếu cơ sở vật chất công cộng và nhà ở.

Đáp án C tóm tắt đầy đủ cả hai tác động này.

Đáp án A sai vì đô thị hóa không cải thiện mức sống của tất cả người dân thành thị.

Đáp án B chỉ tập trung vào tác động đến người dân mà bỏ qua tác động môi trường.

Đáp án D chỉ đề cập đến một phần của vấn đề (thiếu tiếp cận cơ sở vật chất công cộng).

3. Mẹo làm bài đọc hiểu Tiếng Anh THPT Quốc gia

Ngoài việc nắm vững cách làm từng dạng câu hỏi, thí sinh cần có chiến lược làm bài tổng thể để tối ưu hóa thời gian và điểm số.

3.1. Trước khi đọc chi tiết

Khi bắt đầu làm bài đọc hiểu bạn nên:

Đọc lướt qua các câu hỏi trước để biết mình cần tìm thông tin gì
Gạch chân từ khóa trong câu hỏi để định hướng khi đọc
Đọc nhanh đoạn văn một lần để nắm được ý chính

Ví dụ, với bài đọc về Urban shift trong đề tham khảo, ta có thể nhanh chóng nhận ra chủ đề chính là di cư từ nông thôn ra thành thị, với các nguyên nhân (push factors và pull factors) và hệ quả (tác động môi trường và xã hội).

3.2. Trong quá trình đọc và trả lời

Khi đọc và tìm thông tin để trả lời, các bạn nên:

Đánh dấu các phần quan trọng liên quan đến câu hỏi.
Làm câu hỏi theo thứ tự từ dễ đến khó: Câu hỏi thông tin chi tiết -> Câu hỏi tham chiếu -> Câu hỏi từ vựng -> Câu hỏi thông tin tổng quát -> Câu hỏi suy luận
Loại trừ đáp án rõ ràng sai trước khi chọn đáp án đúng.
Không dành quá nhiều thời gian cho một câu hỏi khó, đánh dấu lại để quay lại sau.

3.3. Các lỗi thường gặp và cách tránh

Không đọc hết đoạn văn: Nhiều thí sinh chỉ tìm thông tin liên quan đến câu hỏi mà không đọc hết đoạn, dẫn đến hiểu sai ngữ cảnh.
Chọn đáp án chỉ vì thấy từ giống trong bài: Cần hiểu nghĩa của cả câu/đoạn, không chỉ dựa vào việc nhận diện từ.
Đưa kiến thức cá nhân vào bài: Chỉ trả lời dựa trên thông tin trong bài đọc, không thêm ý kiến cá nhân.
Bỏ qua các từ chỉ trạng thái và mức độ: Các từ như "always", "sometimes", "might", "can" có thể thay đổi hoàn toàn ý nghĩa của câu.

Hy vọng rằng, những hướng dẫn trên đây sẽ giúp các bạn nắm vững cách làm bài đọc hiểu tiếng Anh THPT quốc gia theo từng dạng câu hỏi, và áp dụng các chiến lược làm bài hiệu quả để có thể tự tin "ăn trọn điểm" trong phần thi này.

Chúc các bạn thí sinh hoàn thành tốt bài thi môn Tiếng Anh trong kỳ thi THPT Quốc gia sắp tới!